System podatkowy Belgii jest znany z tego, że jest jednym z najbardziej złożonych i obciążających w Europie. Szczególnie dla firm i jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG), podatki oraz dostępne ulgi mają ogromne znaczenie przy podejmowaniu decyzji o prowadzeniu biznesu. Jak Belgia wypada w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, takimi jak Polska, Holandia, Francja czy Niemcy? Przeanalizujmy to krok po kro

Podatki i ulgi dla firm oraz JDG w Belgii

System podatkowy Belgii, mimo że powszechnie uznawany za surowy, oferuje różne ulgi i obniżki, które mogą pomóc firmom oraz JDG zredukować swoje obciążenia finansowe. Kluczowe znaczenie mają zarówno podatki dochodowe dla firm, jak i progresywne stawki dla jednoosobowych działalności. Przyjrzyjmy się, jak to wygląda w praktyce.

Podatek dochodowy dla firm

W Belgii obowiązuje podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), którego stawki wynoszą:

• 25% — podstawowa stawka CIT (od 2020 roku, wcześniej wynosiła 29%)
• 20% — dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) od dochodu do 100 000 euro rocznie

Aby skorzystać z preferencyjnej stawki 20%, firma musi:

• Być rezydentem podatkowym w Belgii
• Mieć maksymalnie 50% akcji posiadanych przez inne przedsiębiorstwa
• Wypłacać właścicielowi co najmniej 45 000 euro rocznej pensji

Podatek dochodowy dla jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG)

Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą podlegają progresywnemu podatkowi dochodowemu, którego stawki w 2024 roku wyglądają następująco:

• 25% — dla dochodu do 15 200 euro
• 40% — dla dochodu od 15 200 do 26 830 euro
• 45% — dla dochodu od 26 830 do 46 440 euro
• 50% — dla dochodu powyżej 46 440 euro

Jest to jedno z najwyższych opodatkowań w Europie.

Ulgi podatkowe dla firm i JDG w Belgii

Mimo że Belgia słynie z wysokiego poziomu opodatkowania, oferuje również szereg ulg podatkowych, które mają na celu wspieranie przedsiębiorców, innowacji oraz zrównoważonego rozwoju. Te zachęty mogą znacząco obniżyć efektywne stawki podatkowe dla firm i JDG, pod warunkiem, że przedsiębiorcy odpowiednio z nich skorzystają. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich.

Ulga inwestycyjna (Investment Deduction)

Belgijskie przedsiębiorstwa, w tym JDG, mogą skorzystać z ulgi inwestycyjnej, która umożliwia odliczenie określonego procentu wartości nowych inwestycji od podstawy opodatkowania. Dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) podstawowa stawka odliczenia wynosi 20%. Oznacza to, że jeśli firma zainwestuje 100 000 euro w nowoczesny sprzęt produkcyjny czy technologie informacyjne, może pomniejszyć swój dochód podlegający opodatkowaniu o 20 000 euro.

Ulga ta nie ogranicza się jedynie do klasycznych inwestycji — jeżeli przedsiębiorstwo inwestuje w technologie proekologiczne, takie jak instalacja paneli słonecznych czy urządzeń zmniejszających emisję CO₂, stawka odliczenia może wzrosnąć nawet do 30%. Co ważne, ulga inwestycyjna nie jest jednorazowa — możliwe jest jej rozłożenie w czasie, dzięki czemu firmy mają większą elastyczność finansową.

Ulga na badania i rozwój (R&D Tax Credit)

Innowacyjne przedsiębiorstwa mogą liczyć na znaczną pomoc państwa dzięki uldze badawczo-rozwojowej. W praktyce aż 85% dochodów uzyskanych z patentów oraz własności intelektualnej może zostać zwolnionych z podatku.

Przykładowo, jeśli firma osiągnie zysk w wysokości 200 000 euro z patentu na nową technologię, tylko 15% tej kwoty (czyli 30 000 euro) będzie podlegać opodatkowaniu. Pozostałe 170 000 euro zostanie zwolnione z CIT. Tego typu ulga ma na celu przyciągnięcie i zatrzymanie innowacyjnych firm, które pracują nad nowymi rozwiązaniami technologicznymi i medycznymi.

Co więcej, przedsiębiorstwa mogą także otrzymać zwrot części podatku od wynagrodzeń pracowników zajmujących się badaniami i rozwojem. Firmy mogą ubiegać się o częściowe zwolnienie z podatku dochodowego od osób zatrudnionych w dziedzinach naukowo-technicznych — zazwyczaj do 80% potrąconego podatku.

System dochodu tymczasowo obniżonego (Partial Exemption from Withholding Tax)

Belgia stosuje również specjalny system częściowego zwolnienia z podatku dochodowego dla firm zatrudniających naukowców, inżynierów oraz specjalistów zajmujących się nowymi technologiami. Mechanizm ten pozwala firmom na obniżenie zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń nawet o 80%.

Przykładowo, jeśli przedsiębiorstwo płaci pracownikowi R&D pensję brutto w wysokości 5 000 euro miesięcznie, podatek dochodowy, który normalnie wyniósłby 2 000 euro, zostaje zredukowany do jedynie 400 euro. Dzięki temu firmy oszczędzają znaczne kwoty, które mogą reinwestować w rozwój technologii lub zatrudnienie kolejnych specjalistów.

Ulga na start dla jednoosobowych działalności gospodarczych (Starter Relief)

Osoby rozpoczynające jednoosobową działalność gospodarczą w Belgii mogą skorzystać z tzw. “ulgi na start”, czyli obniżonych składek na ubezpieczenie społeczne przez pierwsze trzy lata działalności.

Na początku przedsiębiorcy płacą minimalną składkę, która wynosi około 800 euro kwartalnie. Jeśli ich dochód nie przekroczy określonego progu (zazwyczaj 7 000 euro rocznie), składki mogą zostać dodatkowo obniżone. To rozwiązanie pozwala JDG na złagodzenie presji finansowej w pierwszych, często najtrudniejszych miesiącach prowadzenia działalności.

Co więcej, osoby rozpoczynające działalność mogą ubiegać się o tymczasowe zwolnienie z zaliczek na podatek dochodowy, pod warunkiem że ich przewidywany roczny dochód nie przekroczy 13 000 euro. To dodatkowy impuls dla nowych przedsiębiorców, aby skupić się na rozwoju firmy, a nie obciążeniach podatkowych.

Porównanie podatków w Belgii i innych krajach UE

Podatki dla firm i jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce

Polska ma stosunkowo elastyczny system podatkowy, oferujący różne formy opodatkowania zarówno dla spółek, jak i JDG.

• Podatek dochodowy dla firm (CIT):
  • 19% — standardowa stawka CIT
  • 9% — dla firm z przychodem do 2 mln euro rocznie
• Podatek dochodowy dla JDG:
  • 12% — dla dochodów do 120 000 zł rocznie
  • 32% — powyżej 120 000 zł

Alternatywnie, JDG mogą korzystać z podatku liniowego (19%) lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Ulgi podatkowe dla firm i JDG w Polsce

Polska zachęca przedsiębiorców do inwestycji i innowacji, oferując różne ulgi podatkowe.

• Ulga B+R — możliwość odliczenia 200% kosztów działalności badawczo-rozwojowej od podstawy opodatkowania.
• Estoński CIT — odroczenie opodatkowania zysków do momentu ich wypłaty.
• Ulga IP Box — 5% CIT dla dochodów z komercjalizacji praw własności intelektualnej.
• Ulga na robotyzację — odliczenie 50% kosztów związanych z automatyzacją procesów produkcyjnych.
• Ulga na start dla JDG — zwolnienie z obowiązku płacenia składek ZUS przez pierwsze 6 miesięcy działalności.

Jak widać Polska oferuje bardziej przyjazny system dla małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza dzięki niskiemu CIT (9%) i szeregowi ulg, co czyni ją atrakcyjną dla start-upów.

Podatki w Holandii dla firm i ZZP

Holandia jest uznawana za przyjazną dla biznesu, oferując relatywnie niskie podatki i korzystne rozwiązania dla firm technologicznych.

• Podatek dochodowy dla firm (CIT):
  • 25,8% — standardowa stawka CIT
  • 19% — dla dochodu do 200 000 euro
• Podatek dochodowy dla ZZP:
  • 37,07% — dla dochodów do 73 031 euro
  • 49,5% — powyżej tej kwoty

Ulgi podatkowe dla firm i ZZP w Holandii

Holandia promuje innowacje i zrównoważony rozwój, oferując liczne ulgi podatkowe.

• Ulga innowacyjna (Innovation Box) — opodatkowanie zysków z innowacji stawką 9%.
• Ulga MIA — odliczenie do 36% kosztów inwestycji ekologicznych.
• Ulga na badania (WBSO) — obniżenie kosztów wynagrodzeń dla pracowników R&D.
• Ulga dla start-upów — firmy w pierwszych latach działalności mogą uzyskać zwolnienie z części składek socjalnych.

Holandia stosuje zachęty podatkowe dla innowacyjnych firm, jednak jednoosobowe działalności gospodarcze, czyli tzw. ZZP podlegają wysokiemu opodatkowaniu w stosunku do innych krajów UE.

Podatki dla jednoosobowych działalności gospodarczych i firm we Francji

Francja słynie z wysokich podatków, ale jednocześnie oferuje sporo narzędzi wspierających przedsiębiorczość i innowacje. System podatkowy obejmuje podatek dochodowy dla firm (CIT) oraz progresywne opodatkowanie dla JDG.

• Podatek dochodowy dla firm (CIT):
  • 25% — podstawowa stawka CIT (od 2022 roku, wcześniej wynosiła 33,3%)
  • 15% — dla MŚP z dochodem poniżej 42 500 euro rocznie (dla pierwszych 38 120 euro dochodu)
• Podatek dochodowy dla JDG (progresywny):
  • 11% — dla dochodów do 11 294 euro
  • 30% — od 11 295 do 28 797 euro
  • 41% — od 28 798 do 77 106 euro
  • 45% — powyżej 77 106 euro

Dodatkowo jednoosobowe działalności gospodarcze mogą wybrać ryczałtowe opodatkowanie w ramach systemu micro-entreprise — uproszczonego modelu, gdzie podatek liczony jest od przychodu, a nie od dochodu.

Ulgi podatkowe dla firm i JDG we Francji

Francja stawia na wsparcie innowacji i start-upów, oferując ulgi dla firm badawczo-rozwojowych, a także różne programy pomocy dla nowych przedsiębiorstw.

• Kredyt podatkowy na badania i rozwój (CIR) — firmy mogą odliczyć aż 30% kosztów R&D od podatku (do 100 mln euro wydatków, powyżej tej kwoty — 5%).
• Ulga na innowacje (CII) — małe firmy mogą odliczyć 20% kosztów kwalifikowanych związanych z innowacyjnymi projektami (do 400 000 euro rocznie).
• Ulga dla nowych firm (JEI) — młode, innowacyjne firmy mogą uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego na 8 lat (pełne w pierwszym roku, a następnie stopniowo zmniejszane).
• Ulga na start dla JDG — osoby zakładające jednoosobową działalność mogą korzystać z ACRE — systemu pozwalającego na obniżenie składek na ubezpieczenie społeczne nawet o 50% przez pierwszy rok działalności.
• Plan France Relance — rządowy program wsparcia dla firm inwestujących w technologie ekologiczne i cyfryzację, z możliwością uzyskania ulg podatkowych i dotacji.

System podatkowy we Francji jest atrakcyjny dla innowacyjnych firm, ale mniejsze firmy muszą się mierzyć z dużą biurokracją i wysokimi składkami społecznymi.

Podatki dla firm i jednoosobowych firm w Niemczech

Niemcy mają stosunkowo złożony system podatkowy, obejmujący zarówno podatek dochodowy dla osób prawnych (CIT), jak i progresywny podatek dochodowy dla JDG. Dodatkowo przedsiębiorstwa są zobowiązane do płacenia podatku od działalności gospodarczej (Gewerbesteuer), który różni się w zależności od lokalizacji firmy.

• Podatek dochodowy dla firm (CIT):
  • 15% — podstawowa stawka CIT
  • 5,5% — dodatkowa opłata solidarnościowa (Solidaritätszuschlag) liczona od CIT, co w praktyce daje 15,825%
• Podatek od działalności gospodarczej (Gewerbesteuer):
  • Średnio od 7% do 17% — stawka zależy od gminy, w której firma jest zarejestrowana (w większych miastach zazwyczaj wyższa)
• Podatek dochodowy dla JDG (progresywny):
  • 0% — dla dochodu do 11 604 euro rocznie (kwota wolna od podatku w 2024 roku)
  • 14%–42% — dla dochodów od 11 605 do 62 810 euro
  • 45% — dla dochodów powyżej 277 825 euro

Ulgi podatkowe dla firm i JDG w Niemczech

Niemcy wspierają innowacyjność i rozwój przedsiębiorczości poprzez różne ulgi podatkowe, z naciskiem na badania i rozwój oraz inwestycje w nowe technologie. Dla firmy dostępne są następujące ulgi:

• Ulga badawczo-rozwojowa (Forschungszulage) — firmy mogą odliczyć 25% kosztów R&D (do maksymalnie 1 mln euro rocznie). Odliczenie obejmuje m.in. wynagrodzenia pracowników badawczych, sprzęt i koszty eksperymentalne.
• Ulga inwestycyjna (Investitionsabzugsbetrag, IAB) — firmy mogą odliczyć do 50% przewidywanych kosztów inwestycji (do 200 000 euro rocznie), co ułatwia planowanie finansowe przed zakupem sprzętu lub maszyn.
• Ulga dla start-upów — nowe firmy mogą liczyć na wsparcie finansowe z programów takich jak EXIST (granty do 50 000 euro dla innowacyjnych start-upów) i INVEST (dla inwestorów wspierających nowe firmy, z możliwością odliczenia 20% zainwestowanej kwoty od podatku).
• Kwota wolna od Gewerbesteuer — JDG mają prawo do kwoty wolnej w wysokości 24 500 euro rocznie, co oznacza, że mniejsze firmy często unikają tego podatku.
• Amortyzacja przyspieszona — firmy mogą szybciej amortyzować zakup sprzętu i oprogramowania, co obniża podstawę opodatkowania w pierwszych latach inwestycji.
• Program Klimaschutzoffensive — firmy inwestujące w technologie przyjazne środowisku mogą liczyć na dodatkowe ulgi podatkowe i dotacje rządowe.

System podatkowy w Niemczech oferuje konkurencyjny CIT i wsparcie innowacji, choć JDG z wysokimi dochodami szybko wchodzą w najwyższe progi podatkowe.

Jak wypada Belgia i jej system podatkowy na tle innych krajów UE?

Belgia, mimo atrakcyjnych ulg dla innowacyjnych firm i start-upów, pozostaje jednym z najbardziej obciążających podatkowo krajów UE, zwłaszcza dla JDG. Wysokie stawki PIT (do 50%) i CIT (25%) sprawiają, że przedsiębiorcy muszą dokładnie planować swoje finanse, aby uniknąć nadmiernego opodatkowania.

Na tle Polski, Holandii, Francji i Niemiec:

• Polska wyróżnia się niskim CIT i szerokimi ulgami dla JDG.
• Holandia przyciąga innowacyjne firmy, ale JDG płacą wysokie podatki.
• Francja kusi ulgami R&D, ale odstrasza biurokracją.
• Niemcy mają konkurencyjny CIT, ale progresywny PIT szybko rośnie.

Belgia jest dobra dla innowacyjnych firm, ale jednoosobowe działalności gospodarcze mają trudniejsze warunki w porównaniu z innymi krajami UE.

Sprawdź jak wyglądają inne podatki w Belgii.